Voortbestaan regionale ziekenhuizen onder druk: toegankelijke zorg in gevaar
In augustus kwam naar buiten dat het Ikazia Ziekenhuis in Rotterdam zich in een financiële crisis bevindt. Niet alleen het Ikazia Ziekenhuis heeft het moeilijk, ook andere regionale ziekenhuizen bevinden zich in zwaar vaarwater. Zo moesten in het verleden het MC Slotervaart en IJsselmeerziekenhuizen hun deuren al sluiten en onlangs is besloten dat de intensive care definitief uit het Langeland Ziekenhuis in Zoetermeer zal verdwijnen. “Een zorgwekkende ontwikkeling”, stelt Aad de Groot in een interview in de Volkskrant eind september.
Integraal Zorgakkoord
Met het onlangs ondertekende Integraal Zorgakkoord (IZA) zullen in de toekomst de problemen voor regionale ziekenhuizen alleen maar groter worden, denkt Aad de Groot: “In het akkoord wordt namelijk gestuurd op een steeds grotere concentratie van zorg. DSW gelooft daar niet in. Want als je steeds meer zorg weghaalt uit een regionaal ziekenhuis, dan kunnen zij helemaal geen vuist meer maken tegen de zorgverzekeraars. Die drukken nog verder op de tarieven totdat een ziekenhuis het alleen niet meer redt. Gevolg is dat deze ziekenhuizen moeten fuseren waardoor je steeds grotere ziekenhuizen krijgt die verder van de patiënt staan, minder goed samenwerken en minder ziekenhuislocaties hebben.”
Regionale ziekenhuizen essentieel voor bereikbaarbaarheid zorg
Het belang van regionale ziekenhuizen in ons zorgstelsel moet niet worden onderschat. De ziekenhuizen zorgen voor een hogere keuzevrijheid en toegankelijkheid voor de patiënt. Deze zal verslechteren wanneer er meer en meer regionale ziekenhuizen verdwijnen. “Een goed voorbeeld is de geboortezorg”, zegt Aad de Groot. “Er zijn nu geluiden om de verloskunde uit Zoetermeer weg te halen, dat zijn duizend bevallingen per jaar. Maar de andere ziekenhuizen in de regio hebben ook geen plek. Als je in Zoetermeer woont moet je straks tientallen kilometers verderop bevallen.”
Hogere volumenormen leiden niet tot betere kwaliteit van reguliere zorg
Een van de oorzaken waardoor regionale ziekenhuizen het moeilijk hebben zijn de volumenormen die voor behandelingen worden gesteld. Een volumenorm geeft aan hoeveel patiënten met een bepaalde aandoening de ziekenhuizen minimaal moeten behandelen. De volumenormen zijn in het leven geroepen omdat ze voor een hogere kwaliteit van zorg zouden zorgen. “Er is nog nergens onderzoek gedaan dat onomstotelijk vaststelt dat hogere volumenormen, die nu al bestaan voor specialistische ingrepen, gaan leiden tot betere kwaliteit voor de reguliere zorg. Maar dat is wel waar het IZA heen wil. En het leidt al helemaal niet tot betere zorg als het om normen per ziekenhuislocatie gaat, en dus niet per arts, zoals nu al het geval is”, benadrukt de DSW-directeur.
Regionale samenwerking houdt zorg toegankelijk en betaalbaar
Om de zorg in Nederland toegankelijk en betaalbaar te houden is het noodzakelijk dat er op regionaal niveau wordt samengewerkt. Daarin is het regionale ziekenhuis een onmisbare schakel. “Basiszorg moet vooral dicht bij de patiënt worden georganiseerd”, vertelt Aad de Groot. “Die bereikbaarheid van zorg is essentieel voor de kwaliteit. Dat wordt vaak vergeten. Een regionaal ziekenhuis staat veel dichterbij de patiënt en daardoor is de relatie met omliggende huisartsen veel beter. Want dat is waar het allemaal om draait: vertrouwen. Vertrouwen is de basis van een goede samenwerking en daarbij de basis van ons zorgstelsel. Vertrouwen op de onbaatzuchtigheid van een andere partij. Wij nemen als zorgverzekeraar onze verantwoordelijkheid. Wij zijn niet meer de marktpartij die tegenover een ander staat om te onderhandelen over de prijs. Nee, de ziekenhuiszorg moet opnieuw ingericht worden. Alleen op die manier kunnen regionale ziekenhuizen voortbestaan. Want dat is het doel van DSW, een goede organisatie van de zorg die voor iedereen toegankelijk en betaalbaar is.”