De druk op de ouderenzorg neemt nu en in de toekomst steeds verder toe. In het programma Regionale Aanpak Ouderenzorg verenigen verschillende partijen, waaronder DSW Zorgverzekeraar en Zorgkantoor DSW, zich om de ouderenzorg ook in de toekomst van goede kwaliteit, betaalbaar en toegankelijk te houden. Op 10 oktober stond de foyer van Theater aan de Schie vol met zorgverleners en inspirerende sprekers die klaar waren om hun visie omtrent de toekomstige zorgvraag te delen tijdens het symposium van Gezond en Wel ouder worden.

Regionale zorg als voorbeeld voor heel Nederland

Het symposium werd geopend door Aad de Groot. Hij stond er niet alleen als directeur van DSW Zorgverzekeraar, maar ook als voorzitter van de stuurgroep Regionale Aanpak Ouderenzorg. En als voormalig ziekenhuisdirecteur kent hij het zorglandschap en de infrastructuur van binnenuit. Aad de Groot vertelde over de inhoud en de urgentie van het programma gericht op ouderenzorg: “Toen ik het stokje van Chris Oomen overnam als DSW-directeur, kreeg ik de vraag wat ik achter zou willen laten als ik met pensioen zou gaan. Ik zou willen dat de zorg in de regio zo georganiseerd is dat het een voorbeeld is voor de rest van Nederland.” De grootste uitdaging ligt dan bij de ouderenzorg waarbij De Groot het gat tussen de zorgvraag en het zorgaanbod nog een keer aankaart. Ook uit hij zijn kritische mening over het Integraal Zorgakkoord (IZA) : “Langer thuis, de juiste zorg op de juiste plek, zinnige zorg, meer digitaal, gepaste zorg. Dit zijn allemaal termen die te pas en te onpas worden genoemd. Ze worden gezien als dé oplossing voor alle problemen in de zorg. Ze zijn echter allemaal gebaseerd op bestaande structuren. Terwijl de oplossing juist ligt in het loslaten van bestaande structuren. Het zijn ‘Tekentafel theorieën’. Die de afgelopen decennia hun ongelijk bewezen hebben. Ik zie hetzelfde gebeuren met het landelijk Integraal Zorgakkoord. Waar ik wel in geloof is een Regionaal Integraal Zorgakkoord (RIZA). Begin bij de inhoud. Laat het aan de regio. Daar kennen we elkaar. Daar vertrouwen we elkaar. Daar zijn we bereid om in gezamenlijkheid verantwoordelijkheid te nemen en daar kennen we de zorgvraag.”

Ouderen hebben sociaal contact nodig

Aad maakt plaats voor Marcel Canoy, hoogleraar Gezondheidseconomie. Canoy doet voornamelijk onderzoek naar marktwerking en regulering in combinatie met gezondheidszorg en sociaal en Europees beleid. Economie gaat volgens hem niet om geld, maar om relaties. Binnen de gezondheidszorg onderzoekt hij de relatie tussen overheid, markt en moraal. Marcel begint met een geruststellende uitspraak: “De wetenschap is aan jullie zijde”. Uit onderzoek blijkt inderdaad dat zorg beter te organiseren valt met een regionale aanpak. Hij is daarom ook onder de indruk van het programma. Marcel wil graag een andere kijk op de aanpak van dementiezorg, de duurste vorm van ouderenzorg, belichten. Hij kwam er via onderzoek achter dat kwaliteit van leven bij veel dementerende ouderen afhankelijk is van hun sociale netwerk. Wat veel dementerende ouderen nodig hebben valt dus onder het sociale domein en niet altijd onder het zorgdomein. “Een sociale benadering door vrijwilligers kan de oplossing zijn. Hiermee kan de druk op de zorgsector worden beperkt. We moeten het hebben van gemeenschap, samenwerken en community”, sluit de hoogleraar af.

Brainstormen, presenteren, discussiëren en inspireren

Geïnspireerd verdeelden de deelnemers zich in groepen om verder na te denken over onderwerpen als wonen met zorg, netwerkzorg, preventie en personeel. De verschillende zorgpartijen werden goed vertegenwoordigd: medewerkers van de dagbesteding, wethouders, huisartsen, beleidsmakers, buurtzorgmedewerkers en praktijkondersteuners bevonden zich onder de deelnemers. Er werd gebrainstormd, stellingen werden besproken, presentaties werden gegeven en er werd samen naar oplossingen gezocht. Een vraagstuk dat voorbij kwam: ‘Wat heb je nodig om ouderenzorg toekomstbestendig te maken?’. Mogelijke oplossingen waarover gediscussieerd werd: meer zingeving voor ouderen creëren, het realiseren van meer aangepaste woningen en het aantrekkelijker maken van vrijwilligerswerk. Aad de Groot vat de middag als volgt samen: “Al met al zijn er veel ideeën opgedaan en hebben deelnemers goed buiten hun eigen kaders gedacht. Ook hoorde ik enkele belemmeringen voorbij komen. Hierin moeten wij, bestuursleden de verantwoordelijkheid nemen om deze belemmeringen zoveel mogelijk uit de weg te ruimen”.

Wat houdt het programma Ouderenzorg nou ook alweer precies in?

Er komt een sterke vergrijzing aan, terwijl het aantal mensen dat de zorg kan verlenen afneemt. Het programma Regionale Aanpak Ouderenzorg wil die zorgvraag in de ouderenzorg goed opvangen. Samen met gemeenten en zorgaanbieders in de regio richten DSW en Zorgkantoor DSW zich met themawerkgroepen op de onderwerpen: wonen met zorg, netwerkzorg, preventie en personeel. Meer info: www.gezondenwel-wsd.nl

De dag samengevat in een tekening, gemaakt door Bianca Berndsen.